Cyfrifo priodweddau catalyddion ar gyfer datblygiad cemegol

Mae ymchwil bresennol gan Ysgol Cemeg Prifysgol Caerdydd yn cynnwys bwrw golwg ar ffyrdd o droi nwy methan yn fethanol er mwyn ei gwneud hi’n haws ei gludo, sut i drawsnewid glyserol – sgil-gynnyrch cynhyrchu biodanwydd – yn gynhyrchion newydd, defnyddiadwy, ac a yw’n bosibl trawsnewid CO2 yn fethanol ac, felly, cyfrannu at leihau cynhesu byd eang gan ddefnyddio carbon deuocsid mewn gweithgynhyrchu.

“Rydym yn ceisio gweithio allan, ar lefel atomyddol, sut mae adweithiau yn digwydd ar arwynebeddau catalyddion, a pham mae angen metelau neu ocsidiau penodol arnoch i wneud y catalysis drosoch chi. Rydym yn defnyddio’r cyfrifiadur i edrych sut mae’r moleciwlau yn amsugno, ac yna’n cymharu hynny ag arbrofion yn y labordai academaidd,” dywed Dr David Willock.

Mae’r tîm yn defnyddio Uwchgyfrifiadura Cymru ynghyd â chyfleusterau eraill yn y Deyrnas Unedig, gan gynnwys ARCHER yng Nghaeredin, Isambard ym Mryste a Thomas yn UCL, Llundain.

“Mae angen llawer o bŵer cyfrifo arnom ni. Os rydym ni’n ceisio edrych ar ychydig o gannoedd o atomau, yn gyffredinol, byddwn yn rhedeg tua 200 o greiddiau ar y tro, felly mae angen uwchgyfrifiadur arnom a all fod ar gael i ni pan fo’i angen arnom,” dywed Willock.

I ddefnyddio ARCHER a Thomas, mae’n rhaid i Willock wneud cais bob chwe mis a bydd swm gosodedig o bŵer cyfrifiadurol ar y naill a’r llall yn cael ei neilltuo iddo.

“Ar y llaw arall, mae Uwchgyfrifiadura Cymru ar gael yn rhad ac am ddim i’w ddefnyddio gan ysgolheigion yng Nghymru, felly gallwn roi cynnig ar bethau ar Uwchgyfrifiadura Cymru na allwn fforddio rhoi cynnig arnynt ar y cyfleusterau eraill. Gallwn ei ddefnyddio fel mainc arbrofi, yna, os bydd cyfrifiad mawr iawn gennym i’w wneud, gallwn fynd ag ef i ARCHER,” meddai.

Caiff gwaith ei gwblhau’n gynt ar ARCHER, ond oherwydd hygyrchedd Uwchgyfrifiadura Cymru, mae’n amhrisiadwy, meddai.

“Ac nid y peiriant yn unig yw Uwchgyfrifiadura Cymru – mae’n cynnwys y bobl hefyd sy’n eich helpu i’w redeg. Nid ydym yn llunio’r cod a ddefnyddiwn ni ar ein pen ein hunain, er enghraifft; rydym ni’n ei roi i Beirianwyr Meddalwedd Ymchwil Uwchgyfrifiadura Cymru ei lunio i ni. Maen nhw’n rhoi’r cod ar waith yn effeithlon, ac maen nhw’n gwybod am yr holl lyfrgelloedd gorau i’w defnyddio a’r opsiynau crynhoydd gorau ar gyfer eu caledwedd. Byddai ei osod ein hunain yn cymryd llawer o amser i ni.

“Hefyd, maen nhw’n ein helpu gydag unrhyw sgriptiau penodol, a ysgrifennom ein hunain, ar gyfer diffinio’r broblem gemegol ar yr uwchgyfrifiadur; ambell waith, mae angen addasu’r rhain ychydig. Mae gennym berthynas dda ac mae’r tîm wastad wedi bod yn ymatebol iawn,” medd Willock.